در حوزههای مختلف، به ویژه در حوزه نظامی و هستهای و توانمندی آن در کاهش تاثیر در سالهای اخیر، مورد توجه رسانهها و اندیشکدههای غربی قرار گرفت که در ادامه مواردی از آنها را میخوانید.
اندیشکده روابط بینالملل فرانسه در آوریل ۲۰۲۳ در گزارشی درباره قدرت عملکرد ایران در حوزه دریانوردی نوشت: هدف حضور نیروی دریایی ایران در ایندو-پاسیفیک تاکیدی بر استراتژی شرق ایران ایران است و نفوذ «هژمونیک» را با تلاش برای دستیافتن به شراکتهای «چندقطبی» در عرصه بینالمللی به چالش میکشد.
این اندیشکده درباره «نمایش قدرت، دیپلماسی دریانوردی و استراتژی ارتباطات ایران» مینویسد: حضور ایران در پاسیفیک جنوبی ابزاری برای ارتقای حکومت ایران در عرصه بینالمللی است. این امر به نیروهای نظامی ایران اجازه میدهد که نهتنها با روسیه و چین، بلکه با دیگر کشورها، از جمله اندونزی نیز دیپلماسی دریایی برقرار کنند. این دیپلماسی دریایی امکان پشتیبانی از هدف ایران برای ملحق شدن به ائتلاف بریکس و ایجاد یک استراتژی برای دور زدن تحریمهای غرب را فراهم میسازد.
حضور ایران در پاسیفیک جنوبی باعث میشود، این کشور با کشورهایی نظیر روسیه، چین و اندونزی دیپلماسی دریایی برقرار کند.
در این گزارش همچنین مطرح شد: حضور نیروی دریایی ایران در پاسیفیک جنوبی همچنین راهی است که تهران با آن بلندپروازی خود برای ظهور یک نظام بینالمللی پساغربی و ناکارآمدی تحریمهای غربی برای محدودسازی پیشرفتهای نظامیاش را به نمایش میگذارد.
علاوه بر این، نشریه پولیتیکو در ژوئیه ۲۰۲۳ در گزارشی درباره «توانمندیهای ایران در زمینه موشکهای بالستیک» نوشت که اروپا به سختی میتواند قابلیتهای پهپادی و زاردخانه موشکهای بالستیک ایران را نادیده بگیرد که ممکن است به زودی پشت در آن فرود بیاید.
پولیتیکو همچنین در این گزارش اشاره کرد که ایران «بزرگترین زاردخانه موشکهای بالستیک» در منطقه غرب آسیا را دارد.
این نشریه در ادامه با اشاره به نمونههای از دستاوردهای ایران در حوزه موشکی، از جمله موشکهای «خرمشهر-۴»، «خیبر» و اولین موشک کروز هایپرسونیک ایران، موشک «فتاح» نوشت: ایران ثابت کرده است که دارای توانمندی و قصد تولید موشکهای دقیقتر، مهلکتر و مقاومتر است و برنامهای برای متوقف شدن ندارد.
روزنامه کشمیر آبزرور نیز در آوریل ۲۰۲۳ در گزارشی درباره توانمندیهای نظامی ایران نوشت: یکی از فرماندهان عالیرتبه پیشین ارتش رژیم صهیونیسیتی ناتوانی تلآویو برای اقدامات پرخطر نظامی علیه برنامه صلحآمیز هستهای ایران را تایید کرده و گفت که توانمندی نظامی ایران «صد برابر» شده است.
به نوشته این روزنامه، «ییتژاک بریک» این فرمانده صهیونیست گفت که موشکهای ایرانی قادر به انجام دادن حملهای استراتژیک علیه اراضی اشغالی هستند؛ این موشکها قادر به «حملهای مرگبار علیه اسراییل و وارد آوردن خسارتهای بزرگی به زیرساختهای و تاسیسات نظامی مهم اسراییل هستند که ما را دههها به عقب خواهند راند.»
وبگاه تحلیل ۱۹۴۵ نیز در اردیبهشت ۱۴۰۱ در گزارشی با اشاره به توان دفاعی هوایی ایران نوشت: در حالی که آمریکا تحویل فانتوم F-۴ را به ایران پس از سقوط خاندان پهلوی منع کرد، نیروی هوایی ایران توانسته است جنگندههای خود را حفظ و حتی از طریق برخی تغییر و تحولات و [با کمک] شرکای دفاعی جدید، ناوگان خود را ارتقا دهد. ایران در نوامبر ۲۰۲۰، بمبهای ۹۰۰ کیلوگرمی الکترواپتیکی و با قابلیت هدایت هوشمند «قاصد» را در رزمایش سالانه «مدافعان آسمان ولایت» به نمایش گذاشت. توان ایران در هدف قرار دادن بالقوه اهداف با دقتی که به طرز چشمگیری افزایش یافته است، تهدیدی جدی است.
گزارش این وبگاه تحلیلی میافزاید: طبق گزارش آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، ناوگان فعلی F-۴ ایران باید هشداری برای دشمنانش باشد. ایران میتواند از فانتومهای F-۴ خود برای حمله به دشمنان خود استفاده کند. اگرچه این فانتومهای نسبت به هواپیماهای جنگی مدرن در قبال دفاع هوایی آسیبپذیرتر خواهند بود.»
در این گزارش همچنین مطرح شد: اگرچه ناوگان F-۴ در حال فرسودگی است، این جتهای جنگی میتوانند با موفقیت عملکرد بهتری نسبت به همتایانشان در منطقه داشته باشند. دستیابی ایران به سامانههای موشکی پیشرفته و هواپایه ضد کشتی یک تهدید به حساب میآید؛ به طور مثال، موشک کروز ضد ناو «نصر» ایران که تولید داخلی یکی از انواع موشکهای C-۷۰۴ چین است. نیروی هوایی ایران همچنین موشکهای کروز میان برد تولید داخل خود را ساخته است که از F-۴ پرتاب میشود.
نیروی هوایی ایران با وجود تحریمها توانسته ناوگان خود را ارتقا دهد.
افزون بر این، وبگاه لابی صهیونیستی «بنیاد دفاع از دموکراسیها» در مرداد ۱۴۰۲ با مورد توجه قرار دادن رزمایش اقتدار هوایی «فداییان حریم ولایت» که اخیرا با شرکت پایگاههای نیروی هوایی ارتش انجام شد، با پرداختن به نظر «بردلی بومن» مدیر بخش قدرتهای نظامی و سیاسی بنیاد دفاع از دموکراسیها، نوشت: «Su-۲۴ و F-۴های ایران پیشرفتهترین هواپیماهای ایران نیستند اما پهپادها، موشکهای زمین به هوا و زرادخانه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی ایران که به طور فزایندهای قدرتمندتر و پیچیدهتر میشوند، نشانگر چالشی واقعیاند، به ویژه اگر این سامانهها یکپارچه شوند.»
همچنین در این گزارش با اشاره به دیدگاه «مارک مونتگامری»، مدیر ارشد مرکز نوآوریها در حوزه سایبری و فناوری این لابی صهیونیستی آمده است: «ایران معمولا چنین رزمایشهایی را انجام میدهد که یکی از ارکان مهم اقدامات و تلاشهای آن برای فشار آوردن به اسراییل، آمریکا و شرکایمان در خاورمیانه است. این رزمایشها همچنین تایید آشکاری برای اقدامات ارتش آمریکا برای تثبیت جایگاه خود، از جمله افزایش شمار هواپیماها و کشتیهای جنگی است که به متحدان و شرکایمان میگوید، آمریکا نسبت به مبارزه با ایران و حمایت از امنیت منطقه متعهد است.»
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در تیرماه ۱۴۰۲ در گزارشی درباره توانمندیهای ایران در خودکفایی در صنایع پهپادی، با تکرار ادعای حمایت نظامی ایران از جنگ روسیه در اوکراین – ادعایی که از سوی مقامات ایران و روسیه رد شده است – در گزارشی نوشت: «ایران در حال حاضر در حال کپی کردن قطعات پهپادهایی است که توسط روسیه در اوکراین به کار میرود و به ارتش خود کمک میکند تحریمهای بینالمللی را با قطعات ساخت داخل دور بزند که زمانی از خارج از کشور میآمدند.
در گزارش وال استریت ژورنال همچنین آمده است: طبق تحقیقاتی که گروه تحقیقاتی ادوات جنگی در انگلیس روی پهپادهای به کار رفته در اوکراین به عمل آورده است، یک شرکت ایرانی توانمندی کپی دو قطعه در پهپادهای انتحاری را به دست آورده است که پیشتر متعلق به سازندگان قطعات الکترونیکی ژاپنی بود.
این مطلب میافزاید: ایران بیشتر قطعات پهپادی خود را از شرکتهای آمریکایی، اروپایی و ژاپنی تهیه میکند که قطعات تجاری قابلفروش را عرضه میکنند. تحقیقات این گروه انگلیسی نشان میدهد که چگونه ایران بیش از پیش بر شرکتهای داخلی برای تولید پهپادها متکی است و این کار را در زمینه اعمال تحریمها برای آمریکا و متحدانش سختتر میکند.
وال استریت ژورنال: تلاشهای غرب برای محدود کردن پیشرفت پهپادی ایران تاثیری نداشته است.
طبق گزارش این روزنامه، دامیِن اسپلیترز، یکی از معاون این گروه تحقیقاتی که در حال بررسی این پهپادها در اوکراین بوده است، گفت که «با در تنگنا قرار گرفتن تامینکنندگان خارجی، (آنها) مطمئنا این ضرورت را احساس میکنند که تا جایی که میتوانند، تولیدات داخلی داشته باشند.»
این گزارش با اشاره به اینکه «آمریکا و متحدان آن به دنبال راههایی برای محدود کردن توان ایران برای ساخت پهپادها بودهاند و تا کنون دهها فرد و شرکت ایرانی را به دلیل نقش داشتن در صنایع پهپادی ایران تحریم کردهاند»، نوشت: به نظر میرسد که این تلاشها تاثیر چندانی نداشتهاند. بسیاری از قطعات پهپادها، مانند میکروچیپها، لنزهای دوربین، موتورها و سیستمهای جیپیاس به طور گسترده در بازارهای تجاری در دسترس هستند که این موضوع سد کردن راه تامین این قطعات برای ایران را سخت میکند.
اندیشکده شورای آتلانتیک در ژانویه ۲۰۲۳ در گزارشی با تیتر «انتظار میرود سیاست ایران نتانیاهو دوباره شکست بخورد» به چالشهای پیش روی رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از پیشرفتهای هستهای ایران اشاره کرده و با اشاره به توانمندیهای ایران در زمینه کسب دانش هستهای نوشت: حتی اگر دولت بنیامین نتانیاهو کاملا مسئله برنامه هستهای ایران را در اولویت قرار دهد که در سالهای اخیر تشدید یافته است، معلوم نیست که بتواند به طرز قابل توجهی مانع پیشرفت آن شود. ایران پس از خروج آمریکا از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸ و با ترغیب دولت نتانیاهو پیشرفت چشمگیری در زمینه غنیسازی اورانیوم داشته است که در این مسیر بر هرگونه مانع در زمینه فناوری در گذشته غلبه کرده است. این امر تمامی برنامههای عملیاتی را به چالش کشیده و این سوال را ایجاد میکند که آیا پاک کردن دانشی که ایران کسب کرده است، حتی اگر تاسیسات نطنز و فردو فردا از جهان ناپدید شوند، امکانپذیر خواهد بود؟
پیشرفتهای هستهای ایران، تمام برنامههای خصمانه رژیم صهیونیستی را به چالش کشیده است.
شورای آتلانتیک در ادامه مطرح کرد: علاوه بر این، تقویت روابط میان روسیه و ایران نیز ممکن است افزایش عملیاتهای مخفی اسراییل در تهران را از نظر سیاسی و امنیتی دشوار کند. ایرانی که نتانیاهو میشناخت که به ندرت به حملات سایبری و خرابکارانه واکنش نشان میداد، ایران امروز نیست. تهران به منظور غلبه بر کارزار «فشار حداکثری» دونالد ترامپ، به منظور برقراری دوباره بازدارندگی و «ایجاد موازنه» با اسراییل و غرب، سطح کارش را با «کارزار مقاومت حداکثری» بالا برد.
توانمندیهای ایران در مقابله با تحریمهای غرب
توانمندی ایران در دور زدن تحریمهای غرب از دیگر حوزههایی بوده است که به ویژه در ماههای اخیر در سالروز اعمال دوباره تحریمهای آمریکا علیه ایران مورد توجه قرار گرفت.
شبکه فاکس نیوز در تیر ۱۴۰۲در گزارشی به آموختن روسیه از ایران در زمینه ترفندهای دور زدن تحریمها اشاره کرد و نوشت که این دو کشور در تلاش برای کاهش فشار اقتصادی هستند که تحریمها ریشه آن است و به تازگی سیستمهای بانکداری خود را به یکدیگر متصل کردند.
به نوشته فاکس نیوز، «بهنام بن طالبلو» عضو ارشد موسسه دفاع از دموکراسی در این باره گفت: شما روسها را میبینید که در حال انتخاب تاکتیکهایی هستند که ایرانیها در آن عالی هستند و همچنین به تعمیق روابط امنیتی، اقتصادی و سیاسی با تهران ادامه میدهند. ایران یک کلاس پیشرفته در زمینه شکست تحریمها دارد که در حال حاضر به آموزش فدراسیون روسیه کمک میکند.
در گزارش فاکس نیوز اشاره شد، بزرگترین منبع درآمد ایران صادرات نفت است و از زمان اعمال دوباره تحریمهای آمریکای تهران به سمت انتقال نفت با دور زدن تحریمها به منظور حفظ این درآمد رفته است. تولید این کشور به رغم فشارهای اضافی یک رقم بالای جدید را ثبت کرده است.
مایک لاولر قانونگذار جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا اذعان کرد که ایران تحریمهای آمریکا و همچنین متحدان واشنگتن را تحقیر میکند.
ایران تحریمهای آمریکا و همچنین متحدان واشنگتن را تحقیر میکند
نشریه پولیتیکو نیز در این باره در تیرماه ۱۴۰۲، گزارش داد که هشت سناتور جمهوریخواه در نامهای به وزرای خارجه و خزانهداری آمریکا خواستار اعمال کامل تحریمهای نفتی علیه ایران و همچنین تحریم شرکتهای چینی خریدار نفت ایران شدند.
نویسندگان این نامه ضمن ابراز «نگرانی عمیق» از اعمال نشدن تحریمها علیه ایران که اذعان به شکست سیاست تحریم حداکثری علیه تهران است؛ نوشتهاند: «علیرغم تحریمها، جمهوری خلق چین از زمان روی کار آمدن رئیس جمهور بایدن، تقریباً ۴۷ میلیارد دلار نفت از ایران خریداری کرده است.»
آنها مدعی هستند ناوگان نفتکشهای ایران، به عنوان ابزار اصلی دولت برای آنچه که آن را تجارت «غیرقانونی نفت» نامیدند، از ۶۰ کشتی در سال ۲۰۲۱ به ۳۳۸ کشتی افزایش یافته است.
نویسندگان این نامه تاکید کردند به دلیل اعمال نشدن تحریمهای حداکثری دولت دونالد ترامپ، سود نفتی ایران به بالاترین سطح از سال ۲۰۱۸ تاکنون رسیده است.
نشریه نیوزویک نیز در ژوئیه ۲۰۲۳ با مورد توجه قرار دادن عملکرد موفق ایران در معطوف نکردن روابط خود به غرب و تلاش آن برای چندجانبهگرایی، با مورد توجه قرار دادن پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای و ائتلاف بریکس نوشت: پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای و ائتلاف بریکس به مثابه پیامی سیاسی از سوی ایران به آمریکا و اتحادیه اروپا است که این کشور میتواند بدون احیای توافق هستهای از انزوا بیرون بیاید.
این نشریه حضور ایران در جنبش عدم تعهد را نیز بخشی از «قدرتنمایی» آن تلقی کرد.