سید سعید قاسمی / حدود شش سال پیش، ثبت جهانی منظر فرهنگی منطقه اورامانات با مرکزیت کرمانشاه و همراهی استانهای کردستان ایران و اقلیم کردستان عراق با هیاهوی فراوانی همراه شد. جشن‌ها یکی پس از دیگری برپا شدند، مسئولان وعده دادند، رسانه‌ها از «تحول بزرگ در گردشگری غرب کشور» نوشتند. اما امروز، آن همه شور و شعف به خاطره‌ای مبهم بدل شده است؛ نه زیرساختی ساخته شد، نه گردشگری جان گرفت و نه مردمی که قرار بود از این رویداد تاریخی سود ببرند، تغییری در زندگی‌شان دیدند.
ثبت جهانی اورامانات ، افتخاری بود بر روی کاغذ در اورامانات، یک افتخار کاغذی و دیگر هیچ
و حالا، در لرستان، سناریویی مشابه و البته پر سر و صداتر از کرمانشاه در حال تکرار است. ثبت جهانی «غارهای پارینه‌سنگی دره خرم‌آباد» به عنوان بیست و نهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو، باز هم با موجی از تبریک‌ها، تیترها، و اظهارنظرهای مسئولان همراه شده است.
ذکر این نکته ضرورری است برخلاف آنچه در فیلم و گفتگو ها و تیزر های مختلف که به این بهانه تولید شده است و تبلیغ می‌شود، واقعیت ثبت، نه مربوط به «دره خرم‌آباد» که صرفاً درباره چند غار باستانی در این دره است: غارهایی چون کلدر، یافته، کنجی، گیلوران، قمری و پناهگاه صخره‌ای گر ارجنه؛ با قدمتی بیش از ۶۰ هزار سال از سکونت انسان نئاندرتال.
با این حال، در برخی تولیدات خبری ، خبرگزاری ها و کانال‌های فضای مجازی و صفحات محلی، روایت‌ها به‌گونه‌ای ارائه می‌شود که گویی تمام دره خرم‌آباد یا حتی استان لرستان ثبت جهانی شده است. این سوءبرداشت یا بزرگ‌نمایی رسانه‌ای، همان‌قدر نگران‌کننده است که بی‌توجهی به واقعیت‌های میدانی پس از ثبت جهانی منظر جهانی اورامانات
در این میان، اظهارات مقامات استانی در لرستان نیز تکرار همان وعده‌هایی است که نگارنده از زبان مدیران در کرمانشاه و در گذشته شنیده ام . معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان، مهندس مجیدی، ثبت جهانی را فرصتی طلایی برای جذب سرمایه‌گذار، توسعه گردشگری، و ساخت هتل‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی معرفی کرده است. او حتی از ارائه بسته‌های تشویقی توسط شهرداری و حمایت کامل مدیریت استان از پروژه‌های گردشگری سخن گفته است.
اما این وعده‌ها، برای من که در کرمانشاه زندگی و از متولد لرستان هستم و تجربه ثبت جهانی اورامانات را دیده ام ، آشنا ، تکراری و عوام فریبانه است.
پرسش اساسی اینجاست آیا لرستان نیز همانند کرمانشاه بعد از این ایام شور و هیجان برنامه ای برای استفاده از این موقعیت خواهد داشت یا نه ، نمایندگان استان چقدر این موضوع برایشان مهم است ، چه کسی باید برنامه را اعلام و تضمین اجرایی آنها را نزد رسانه ها و مردم بگذارد ؟ یا قرار است از این ثبت میراث جهانی عده ای فقط پز آنرا بدهند و تمام ؟
ثبت جهانی، اگر به ساخت جاده، اقامتگاه، تبلیغات هدفمند، آموزش جوامع محلی و حفظ ارزش‌های بومی منجر نشود، تنها به مدالی بی‌جان در ویترین افتخارات فرهنگی بدل خواهد شد؛ افتخاری که روی کاغذ زیباست، اما در زمین، هیچ رد پایی از خود باقی نمی‌گذارد.
