لباسهای فضایی با فراهم کردن هوا، آب، فشار و حفاظت فیزیکی لازم برای بقای انسان، به این امکان را میدهند که برای مدت کوتاهی خارج از فضاپیمای خود به ماجراجویی بپردازند، اما اگر این لباسهای پیشرفته وجود نداشته باشد چه اتفاقی میافتد؟
فیلمهای علمی تخیلی، از جمله "۲۰۰۱: A Space Odyssey" و "The Expanse" فضانوردانی را بدون لباس فضانوردی در حالی که هنوز زنده هستند، به تصویر کشیده اند، در حالی که فیلمهایی دیگر نشان داده اند که افراد بدون لباس جان خود را از دست داده اند.
اما حقیقتا در دنیای واقعی، اگر فردی به خلأ سخت فضای بیرون رانده شود، چه مدت بدون لباس میتواند زنده بماند؟
استفان دی می، افسر ارشد استراتژی در آژانس فضایی اروپا (ESA) گفت: طبیعتا زمان بسیار کوتاهی میتوان بدون لباس در فضا زنده ماند، چرا که دسترسی به در این حالت بسیار سخت خواهد بود.
"دی می" افزود: در این حالت اکسیژن شروع به انبساط و پاره کردن ریههای شما میکند و باعث میشود خون شما بجوشد و حباب بزند، که بلافاصله منجر به انسداد شده و تأثیر مرگباری روی بدن شما میگذارد.
غواصان نیز با کاهش فشار آب هنگام بالا آمدن از اعماق آب، خطر مشابهی را متحمل میشوند. شما باید ریههای خود را تا آنجا که ممکن است خالی کنید، زیرا کمبود کامل فشار نیز باعث سایر مشکلات مرگبار میشود.
"دی می" با تأکید بر اینکه که تصاویر فیلمهای آخرالزمانی از انفجار افراد دقیق نیست، توضیح داد که در صورت قرار گرفتن در خلأ، مایعات بدن مانند بزاق و اشک شروع به جوشیدن میکنند. بدن انسان نیز منبسط میشود، اما پوست به اندازه کافی انعطاف پذیر خواهد بود تا با تغییر فشار مقابله کند.
در بهترین حالت، چند ثانیه زمان میبرد تا اکسیژن موجود در جریان خون تمام و باعث بیهوش شدن شود.
از آنجایی که فرد نمیتواند وضعیت خود را تغییر دهد، مرگ مغزی در عرض چند دقیقه اتفاق میافتد، مگر اینکه نجات پیدا کرده و به محیط امن، تحت فشار و غنی از اکسیژن یک فضاپیما بازگردانده و احیا شود.
لباسهای فضایی علاوه بر تامین اکسیژن و فشار حیاتی، فضانوردان را در برابر خطرات دیگر نیز محافظت میکند.
دی میاضافه کرد: خطر دمایی، تشعشعات و ریزشهابسنگها وجود دارند که فضانوردان را تهدید میکنند، بنابراین لباسهای فضایی برای محافظت فیزیکی از فضانوردان در فضای بیرونی طراحی شدهاند.
فضانورد چه در زیر نور خورشید و چه در سایه خورشید، در مدار پایین زمین (LEO) با دمای بسیار بالایی مواجه میشود که از ۲۴۰ تا ۲۵۰ درجه فارنهایت (منهای ۱۵۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد) میباشد که این شرایط ممکن است باعث سوختگی یا یخ زدگی شود.
همچنین قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تابش الکترومغناطیسی خورشید میتواند منجر به مشکلات سلامتی از جمله بیماری اشعه و افزایش خطر ابتلا به سرطان شود و اشعه ماوراء بنفش نیز پوست را میسوزاند.